Wat is het?
Offroadritten zitten tussen allroad en enduro in. Het is geen wedstrijd zoals een enduro, maar het gaat wel grotendeels letterlijk offroad. Dus niet over wegen. Het terrein is dus veel extremer dan bij een allroad rit. Omdat dit in Nederland niet zomaar is toegestaan, zijn we afhankelijk van motorclubs die dit soort ritten organiseren, samen met de gemeente, landeigenaren, enz.
Voordeel ten opzichte van enduro is, dat je veel vrijer bent om je eigen tempo te rijden en te genieten van de route. Nadeel is dat het vaak drukker is, en geen tijden worden bijgehouden.
Naast offroad ritten zijn er ook de cross country trainingen. Dit is een kruising tussen motorcross en de offroad rit en kent een kleindere ronde, zonder openbare weg. Hier mag je meestal zonder rijbewijs en met een crossmotor deelnemen, terwijl dit bij offroad ritten niet is toegestaan. Maar dit verhaal gaat over offroadritten.
Hoe ziet zo'n rit eruit?
Elke rit wordt door een eigen club georganiseerd, en heeft een eigen karakter. Dit hangt natuurlijk af van het gebied waarin de club de rit organiseert, maar meestal is de rit opgebouwd uit:
- Akkers waar de gewassen af zijn. Soms gewoon saai recht eroverheen naar de overkant, soms zijn er hele circuits uitgezet met zelfs slakkenhuizen erin.
- Bospaden, verhard of onverhard, breed of smaller.
- Crossbaan. Vaak zitten er stukken crossbaan in van de organiserende club.
- Braakliggende terreinen
- Zanddepot's - soms met leuke zandbulten
- Boerenerven, tuinen, mestkuilen, schuren – van echt enthousiaste buurtbewoners.
- Extreme elementen: Boomstammen, rioolbuizen, zandbulten, auto's. Meestal kun je er omheen, als je ze te extreem vindt.
- Kruip/sluip: Stukken single track, dwars door het bos heen. Soms bredere, snellere stukken, maar soms ook stukken waarbij je stuur maar net tussen de bomen door kan. Bij ritten waar ook quads zijn toegestaan, worden de echt smalle stukken aangegeven zodat de quads er omheen kunnen.
- Verharde weg - ter verbinding van de leuke stukken
De meeste ritten kennen een ronde van tussen 25 en 80 km. Je mag ze meestal zo vaak rijden als je wilt, tussen de eerste en de laatste starttijd. Vanwege de grote stukken prive terrein in de route, mag de route alleen gereden worden op de georganiseerde datum.
Soms is de route opgedeeld in twee helften. Hierdoor wordt de drukte in het begin beter gespreid over de route.
Langs de route is soms gelegenheid om even een kop soep, koffie of een broodje te eten, bij leden van de club of gewoon door omwonenden.
Wat voor soort ritten zijn er?
De meeste ritten hebben een mix van bovenstaande delen. Bijzondere ritten zijn de klapzandritten, over de tankbanen van Havelte en de Oirschotse heide: Dit zijn de ritten van Eindhoven, Steenwijk en Havelte. Voor beginners zijn dit de zwaarste ritten, want klapzand rijdt pas lekker als je de snelheid erin kunt houden. Dit vergt ervaring en durf. Langzaam rijden is hier echt afzien!
De ritten na een enduro zijn interessant om eens te zien hoe een enduro proef eruit ziet. Het zijn vaak stukken met technisch selectievere stukken erin. Jammer is dat je meestal maar 1 ronde mag, en dat het parcours vaak al redelijk kapot gereden is.
Welke ritten zijn er allemaal?
Ik gebruik meestal de kalender van enduro.nl. De laatste jaren worden steeds zo'n 20 offroad ritten georganiseerd. Soms na een enduro, meestal een hele dag, en bij sommige ritten ben je beide weekenddagen welkom.
Bij veel offroad ritten zijn tegenwoordig ook quads toegelaten. Zij volgen grotendeels dezelfde route. Alleen bij de smalste passages worden zij omgeleid. Nadeel is dat zij veel stof opwerpen, soms moeilijk in te halen zijn. Op sommige stukken van het parcours, zoals met diepe knippen, zijn motoren sneller, op andere stukken zijn quads in het voordeel. Voordeel is dat zij de diepe motorsporen minder maken.
Kan ik zo maar meedoen, of heb ik een licentie nodig?
De meeste organisaties zijn aangesloten bij een van de Nederlandse motorsportbonden: de KNMV of de MON. Deze bonden hebben een verzekeringsconstructie voor de organisatie en de deelnemers. Om hier gebruik van te maken, heb je de licentie nodig van de bond waar de organisatie is aangesloten. Per rit heb je dus een KNMV of een MON licentie nodig. De ritten in het zuiden zijn meestal via MON, de ritten in het oosten van het land aangesloten bij de KNMV.
Die licentie kun je voor het hele jaar afsluiten, of alleen voor het evenement: Een daglicentie.
MON daglicenties kun je vaak meteen mee-bestellen op het inschrijfformulier van de rit.
KNMV daglicenties kon je vroeger ter plekke kopen, maar dit is de laatste jaren veranderd. Nu moet je de licentie vooraf online aanvragen bij de KNMV.
Ook op de licentie-regel is weer een uitzondering: De organisatie van De Wijk is niet aangesloten bij de KNMV of de MON; deze rit kun je dus zonder licentie rijden.
Met welke motoren mag ik meedoen?
In principe is elke straatlegale motor welkom. In de praktijk zie je voor 90% hardenduro's rijden, dus de KTM EXC's (tweetakt en viertakt), Yamaha WR, en de europese enduro’s. Zwaardere eencylinders, zoals de KTM LC4 en de oudere Honda XR'en en Yamaha TT's en XT's zie je de laatste jaren steeds minder, maar dat is ook omdat de meesten al op leeftijd beginnen te raken.
Afhankelijk van je rijkunsten, de route en de weersomstandigheden kun je met een Afrika Twin of BMW GS ook rondkomen. Hierbij kan het helpen de quad-route te nemen, om de smalste stukken over te slaan.
En een enkele keer zie je deelnemers op een wegmotor op noppen meerijden, maar dat is waarschijnlijk omdat ze een weddenschap verloren hebben...
Wat wel heel belangrijk is, is het geluid van de motor. Niet alle omwonenden houden van het geluid van motoren, dus voor de acceptatie van onze sport is het belangrijk om het volume te beperken. Oftewel: Bij een aantal ritten controleren ze geluid, en motoren met open uitlaten worden meestal geweigerd. Wat mij betreft: Helemaal terecht!
O, ja: Startnummers mogen niet. Verwijderen of afplakken dus, om te voorkomen dat het een wedstrijd lijkt.
Welke banden heb ik nodig?
De enige harde eis aan de banden is dat ze toegelaten zijn voor op de weg. Dus de banden moeten een DOT keur hebben, geen NHS of Motocross only. Ze controleren het minder dan vroeger, maar je wil niet eerst een band moeten vervangen voordat je aan de rit mag beginnen.
De bandenkeuze hangt verder ook hier weer af van je rijkunsten en de weersomstandigheden. Allroad-banden als Anakee's en Tourances zou ik alleen bij heel droog weer laten zitten. Zelfs de TKC80/Michelin T63 en consorten leveren een flinke handicap op bij een offroad rit.
FIM Enduro banden zijn meestal eerste montage bij nieuwe hardenduro's. Daarmee mag je ook bij Enduro's meedoen, dus ook bij offroad ritten. Ze hebben 13mm nophoogte. Dat zijn prima banden, maar het kan nog beter: De meestgebruikte achterbanden bij offroad ritten zijn Michelin AC10's (inmiddels vervangen door de Tracker, die minder populair lijkt te zijn), Mitas XT754/ Terra Force-EX XT en Kenda Trakmaster. Ze zijn vergelijkbaar met crossbanden, maar dan goedgekeurd voor de weg. De nophoogte is bijna 18mm. De bijbehorende voorbanden zijn, verrassend genoeg, minder populair. Zij hebben - net als FIM endurobanden - 13mm noppen, dus geen voordeel boven de FIM enduro banden. Daarom wordt veel met FIM endurobanden gereden als voorband. Voor verdere info en discussie zijn er voldoende bandentopics
Wat is de ideale bandenspanning?
De meesten rijden met ca. 1 bar in de banden. Zachtere banden hebben meer grip, maar onder 0,8 bar wordt het risico van stootlekken wel groot, omdat de band bij korte oneffenheden soms doorslaat.
Bib-mousse is een alternatief als je niet lek wilt rijden, maar is in Nederland eigenlijk niet nodig bij offroad ritten. Hetzelfde geldt voor de alternatieven als Tub-liss, Tire-balls enz.
Wat kost het?
De meeste ritten kosten 30 Euro, plus de kosten van de licentie. Daarnaast nog brandstof van de motor en de slijtage: Mijn kettingset gaat ongeveer 1 jaar mee, m'n achterband ziet er dan ook niet meer zo mooi uit, olieverversen en motoronderhoud.... Puur op directe kosten zit je dus op zo'n 1500 Euro, voor een heel jaar, zonder erheen te rijden, zonder afschrijving, revisies, schade, enz. Sommige jaren lukt dat prima, andere jaren kom ik een stuk hoger uit.
Maar je kunt het natuurlijk ook beperken tot alleen de ritten in jouw buurt...
Ik heb besloten om mee te doen met een rit. Waar moet ik aan denken?
Bijna alle organisaties werken met voorinschrijving. Voor de rit, kun je dus via Internet inschrijven en betalen. Dat scheelt weer gedoe op de dag zelf.
Als er geen voorinschrijving is, print je thuis een inschrijfformulier uit, en vul je het in.
Als je in de buurt van de route woont, kun je met de papieren op zak, op de motor naar de start van de rit. De overige deelnemers zie je met een busje of auto+aanhanger naar de start rijden. Ik neem meestal mee:
- Crosskleding compleet met bescherming enz. (logisch)
- Inschrijfformulier, eventueel bijbehorende licentie op papier of telefoon
- Papieren van de motor, en rijbewijs
- Eten en drinken
- Milieumat - Verplicht bij tanken en andere werkzaamheden aan de motor. En handig tegen koude voeten bij omkleden
- Benzine - de meeste enduro's rijden 60-80 km op een tank, dus als je meerdere ronden wilt rijden, moet je tanken. Soms komt de route vlak langs een pompstation, dan is dit niet nodig.
- Gereedschap, olie en vloeistoffen. Bandenmontagespullen, pomp, ...
- Schoon luchtfilter - bij echt stoffige ritten
- Reserve onderdelen
Uiteraard heb je natuurlijk net nodig, datgene wat je niet bij je hebt. Maar vaak staat er een handelaar bij de start met de meest gangbare onderdelen. Anders kun je even vragen bij andere rijders of zij je kunnen helpen.
Als ik er ben, wat dan?
Na het parkeren en omkleden rijd je naar de keuring, met je telefoon/inschrijfformulier, je licentie, rijbewijs en motorpapieren.
Bij de keuring wordt je motor gecheckt, licentie en papieren gecontroleerd en het inschrijfformulier gescand/afgetekend.
Meestal krijg je dan een polsbandje en/of een sticker voor op de motor als betaalbewijs.
Nu ben je klaar voor de start!
Bij sommige ritten moet je nog even apart inschrijven, in een tent of een ander gebouw van de organisatie. Als de rijders bij de motoren weg waren, werden nog wel eens motoren gestolen. Zet ‘m dus even op slot, of vraag een maat om op te letten. Gelukkig is dat met de moderne online inschrijving vaak niet meer nodig om bij de motor weg te gaan.
Waar wordt op gelet, bij de technische keuring?
Het wisselt nogal, waar op gelet wordt. Soms is er geen keuring, of alleen iets dat in de verte op een keuring lijkt. Bij andere ritten nemen ze dit serieuzer. Daarover gaat deze paragraaf:
Bij de keuring wordt voornamelijk gelet op de veiligheid van de motor: Werking van de remmen, opklappen van de voetsteunen, speling op de wiellagers. De kentekenplaat moet origineel zijn, zeker bij KNMV ritten. Kleine imitatieplaten worden meestal niet toegestaan.
Verder wordt vaak gecontroleerd of het kenteken op de motor overeenkomt met de kentekenpapieren en het inschrijfformulier.
Daarnaast wordt gecontroleerd op de punten die hierboven staan: Geluid, banden, startnummers.
Geluidskeuring wordt soms uitgevoerd door KNMV of MON: De keurmeester pikt er – al dan niet willekeurig – af en toe een motor of quad uit die in de begrenzer gejaagd wordt. Auw! Maar zoals al eerder aangegeven: Nodig voor het behoud van onze hobby.
Standaard zeurpunten van de politie worden dus niet meegenomen in de keuring: Spiegels, richtingaanwijzers, claxon, hoek van de kentekenplaat, verlichting. Sterker nog: op een goed werkende verlichting en een claxon na (die bij enduro's vaak wel verplicht zijn!) heb je hier alleen maar last van. Als je de motor moet neerleggen, sneuvelen vaak de richtingaanwijzers en soms de spiegel. En de grote taartschep-kentekenplaathouders kunnen in het achterwiel komen bij sprongen of knippen.
Mag ik dan nu starten?
Ja!, hoewel... Heel soms moet je je motor tussen de keuring en de start in een parc ferme plaatsen. Dit is om te voorkomen dat de motoren na de keuring nog worden aangepast, met bv. open uitlaten. Om de motor uit het parc ferme mee te nemen, heb je de kentekenpapieren nodig.
Is er geen parc ferme, dan kun je terug naar de auto om te wachten tot je mag starten (meestal vanaf 10 uur). Dan kun je nog even omkleden, wat eten of drinken en eventueel je slot weer terugleggen. Als het je eerste rit is, kun je een rugzak met wat eten en drinken meenemen voor onderweg
Als het startschot gegeven wordt, gaan grote groepen rijders het parcours op. In het begin is het vaak erg druk, en giert bij veel deelnemers (m/v/x) het testosteron zichtbaar door het lichaam. Als het je eerste rit is, of je nog wat onzeker bent, kun je het best wachten tot het wat rustiger wordt.
Aan het begin van de dag is het parcours nog redelijk vlak. Na 12 uur wordt het vaak een stuk rustiger, maar is de route zwaarder geworden: Diepe sporen, knippen. Dan is een goede conditie wel belangrijk!
Waarmee moet ik rekening houden op de route?
Motor Club Ruurlo heeft 11 geboden op de site staan:
- Offroadrijden doe je op legale onverharde wegen die zich daartoe lenen.
- Rijd niet buiten deze paden.
- Beschouw je hobby niet als een wedstrijd.
- Wees hoffelijk voor omwonenden en andere weggebruikers; rijd rustig op de verharde weg.
- Respecteer natuurreservaten, privé-eigendommen en gedenkplaatsen.
- Houd rekening met de staat van de wegen en hun bermen.
- Rijd met een wettelijk goedgekeurde motor.
- Pas altijd je rijstijl aan naar de omstandigheden.
- Respecteer wetten en verordeningen.
- Zorg ervoor dat je correct verzekerd bent.
- Rijd in kleine groepen.
Tsja, wat kan ik er nog aan toevoegen, zonder dat het betuttelend wordt...
Het is geen wedstrijd, dus het belangrijkste is om je eigen tempo te rijden. Je kunt stoppen om uit te rusten en even wat te eten, drinken of ouwehoeren.
Ga met vrienden/forumgenoten, maar dan wel vrienden met ongeveer dezelfde snelheid. Ver boven je niveau rijden is gevaarlijk.
Als een snellere rijder achter je zit op een stuk kruip/sluip: Laat 'm dan voorbij als je even opzij kunt. Dat rijdt prettiger voor allebei.
Als rijders je voorbijkomen op het onverhard, ga ze dan niet meteen weer inhalen op de stukken asfalt. Dan zit hij waarschijnlijk bij het volgende technische stuk weer achter je.
Afsnijden route: Soms kun je een stuk kruip/sluip afsnijden of voorbijrijden. Ook de quad route kan interessant zijn als je moe begint te worden. Maar probeer je te houden aan de parcourtjes die zijn uitgezet op maisplakken. Tijdens sommige ritten zijn in de tweede of de derde ronden de circuitjes niet meer zichtbaar omdat iedereen de bochten afsnijdt. Terwijl de bochten het juist leuk maken!
Help elkaar bij valpartijen of vastzitten
En als m'n motor er mee ophoudt, of ik geblesseerd raak?
Veel organisaties hebben een noodnummer op de sticker of het polsbandje staan. Probeer een goede omschrijving te maken van de locatie, bel het noodnummer en ze sturen iemand die je komt ophalen. Deze brengt jou en je motor terug naar je auto.
Bij veel ritten staat bij de start ook een handelaar in banden en (slijtage-)onderdelen, die je bij eenvoudige materiaalpech weer op weg kan helpen.
Ik heb een ronde gereden. Wat nu?
Als je nog tijd en puf hebt: Snel even wat eten en drinken, tanken, motor checken en de volgende ronde starten!
Geen puf meer? Ga dan ff gezellig kletsen met de buren. Daarna, rustig inpakken en weer naar huis!
